CÁC LOẠI THUỐC HO
Các thuốc ho thường được mua về để điều trị ho, xuất hiện khi bạn bị nhiễm trùng đường hô hấp trên. Các thuốc ho thường được chia làm loại để trị ho khan và loại để trị ho có đàm. Tuy nhiên, người ta nghĩ rằng các thuốc ho không thực sự hiệu quả. Một số người lại cảm thấy chúng có hiệu quả và được cho rằng chúng tương đối an toàn. Trẻ em 6 tuổi và nhỏ hơn chỉ nên được cho những hỗn hợp trị ho đơn giản như là glycerin, mật ong và nước chanh.
Ho là gì?
Ho là một phản ứng tự động khi đường thở trong phổi bị kích thích. Đường thở trong phổi bị kích thích bởi một số yếu tố, thí dụ như có nhiều chất tiết, nhiễm trùng, các chất khí kích thích, các dị nguyên hoặc là quá nhiều bụi hoặc khói thuốc lá.
Ho là triệu chứng chính của nhiễm trùng đường hô hấp trên. Tuy nhiên ho cũng có thể là một triệu chứng của suyễn hoặc các bệnh phổi khác.
Bài này chỉ bàn luận về các thuốc ho dùng để trị nhiễm trùng đường hô hấp trên. Chúng tôi giả định bạn biết rằng bạn không mắc một bệnh gì khác nghiêm trọng hơn hoặc một nguyên nhân ho nào khác. Nếu bạn không chắc chắn, nên hỏi bác sĩ.
Khi bạn bị ho vì nhiễm trùng đường hô hấp trên, ho thường được mô tả là ho có đàm hoặc là ho khan. Nếu bạn ho có đàm, phổi của bạn bài tiết nhiều chất nhầy hơn bình thường vì bạn bị nhiễm trùng và bạn ho để tống ra số chất nhầy dư thừa này.
Nhiễm trùng đường hô hấp trên là gì?
Nhiễm trùng họng (thanh quản), khí quản (đường thở chính) hoặc phế quản (đường thở vào bên trong phổi) thường gặp. Những nhiễm trùng này đôi khi được gọi là viêm thanh quản, viêm khí quản hoặc viêm phế quản. Các bác sĩ thường sử dụng từ nhiễm trùng đường hô hấp trên để chỉ một hoặc tất cả các nhiễm trùng này. Hầu hết các nhiễm trùng được hô hấp trên là do vi rút. Các triệu chứng cảm cúm có thể xuất hiện nếu nhiễm trùng ảnh hưởng đến mũi.
Các triệu chứng điển hình lên cao điểm sau 2 – 3 ngày và khỏi dần. Tuy nhiên, ho có thể kéo dài sau khi đã hết nhiễm trùng, bởi vì viêm trong đường thở do nhiễm trùng gây ra có thể mất ít lâu để hồi phục. Ho có thể dứt hẳn sau 2 – 3 tuần, khi các triệu chứng khác đã biến mất.
Các thuốc ho là gì?
Thuốc ho là một nhóm thuốc có mục đích ức chế một ho khan, hoặc giúp bạn ho ra số chất nhầy dư thừa (ho có đàm) khi bạn bị nhiễm trùng đường hô hấp trên. Thuốc ho giúp bạn ức chế ho khan đôi khi được gọi là thuốc chống ho. Thuốc ho giúp bạn ho ra số chất nhầy dư thừa đôi khi được gọi là thuốc long đàm.
Rất nhiều thuốc ho được bán tại nhà thuốc tây hoặc tại siêu thị. Chúng thường có chứa một hoặc nhiều loại sau đây:
– Thuốc ức chế ho như là dextromethorphan hoặc phocodine.
– Thuốc long đàm như là guaifenesin hoặc ipecacuanha.
– Thuốc kháng histamine như brompheniramine, chlorphenamine, diphenhydramine, doxylamine, promethazine hoặc triprolidine.
– Thuốc chống phù nề như phenylephrine, pseudoephedrine, ephedrine, oxymetazoline hoặcxylometazoline.
Thuốc ho glycerin, mật ong và chanh cũng có bán. Chế phẩm này không có chứa một hoạt chất nào đã kể trên. Người ta nghĩ rằng nó có tác dụng làm dịu.
Các thuốc ho cũng có thể có chứa các dược chất khác như là paracetamol hoặc ibuprofen. Một số có chứa rượu.
Thuốc ho tác dụng như thế nào?
Các thuốc ho được nghĩ rằng có tác dụng theo nhiều cách khác nhau, tùy theo hoạt chất của nó:
– Thuốc ức chế ho tác dụng bằng cách ức chế phản xạ ho.
– Thuốc long đàm làm tăng số lượng dịch phổi được tiết ra, khiến dịch dễ bị tống ra ngoài ra hơn.
– Thuốc kháng histamine làm giảm histamine, khiến cho phù nề giảm và làm giảm số lượng chất nhầy do phổi bài tiết.
– Thuốc chống phù nề làm cho mạch máu ở trong phổi và ở mũi co lại, khiến cho phù nề giảm.
Các thuốc ho có thật sự hữu hiệu không?
Hiện không có đủ bằng chứng từ các công trình nghiên cứu rằng các thuốc ho hữu hiệu. Người ta nghĩ rằng chúng có lợi chút ít đối với các triệu chứng ho. Tuy nhiên, một số người cảm thấy chúng có hiệu quả đối với mình. Những thuốc này được xem là an toàn đối với đại đa số người lớn và đối với trẻ em trên 6 tuổi.
Tôi nên mua các thuốc ho nào?
Nếu bạn ho khan, chế phẩm có chứa một thuốc ức chế ho như là dextromethorphan hoặc pholcodine là phù hợp nhất. Nếu bạn ho có đàm, chế phẩm chứa một thuốc long đàm như guaifenesin hoặc ipecacuanha là phù hợp nhất. Dược sĩ có thể tư vấn thứ thuốc nào phù hợp với bạn. Nếu bạn mua các thuốc này tại siêu thị, chúng thường có nhãn và xác định rõ ràng loại ho nào chúng có thể điều trị.
Một số điểm quan trọng cần để ý
– Trẻ có dưới 6 tuổi không?
– Đã sử dụng những thuốc nào khác?
Trẻ em dưới 6 tuổi
Đối với trẻ em dưới 6 tuổi, chỉ cho chúng những chế phẩm đơn giản như là glycerin, mật ong và chanh. Không cho trẻ dưới 6 tuổi các thuốc ho có bất kỳ hoạt chất nào kể trên (chống ho, kháng histamine hoặc chống phù nề), bởi vì đối với trẻ nhỏ, tác dụng phụ có nguy cơ lớn hơn là lợi ích của thuốc này.
Sử dụng các thuốc khác
Bao giờ cũng nhờ dược sĩ kiểm tra trước khi mua bất cứ thuốc nào tại nhà thuốc hoặc tại siêu thị, để xem chúng có an toàn khi sử dụng cùng với bất cứ thuốc nào bạn đang sử dụng không.
Một số thuốc ho cũng có chứa các thuốc khác. Một số có chứa paracetamol, ibuprofen và một số có chứa rượu. Điều này quan trọng nếu bạn đang sử dụng paracetamol hoặc ibuprofen để làm giảm các triệu chứng nhiễm trùng (như sốt). Bạn có thể sử dụng quá nhiều paracetamol hoặc ibuprofen mà không biết. Sử dụng quá nhiều paracetamol có thể làm hại gan của bạn.
Nếu bạn đang sử dụng một loại chống trầm cảm nào đó, như thuốc ức chế monoamine-oxidase (MAOI), nó có thể tác dụng với những chất nào đó trong thuốc ho. Sử dụng chúng cùng với nhau có thể khiến huyết áp tăng cao đột ngột (cơn tăng huyết áp) hoặc khiến bạn rất bị kích thích hoặc bị trầm cảm. Đặc biệt là nên tránh dextromethorphan, ephedrine hoặc pseudoephedrine khi đang sử dụng một thuốc chống trầm cảm MAOI và trong vòng hai tuần sau khi ngưng thuốc.
Dextromethorphan khi sử dụng cùng lúc với một thuốc chống trầm cảm MAOI có thể khiến bạn rất bị kích thích hoặc bị trầm cảm. Ephedrine, pseudoephedrine và phenylpropanolamine khi sử dụng cùng lúc với một thuốc chống trầm cảm MAOI có thể khiến huyết áp tăng cao đột ngột (cơn tăng huyết áp).
Các tác dụng phụ có thể là gì?
Hầu hết người sử dụng thuốc ho không bị tác dụng phụ. Một số thuốc ho (như pholcodine và diphenhydramine) có thể gây buồn ngủ. Nếu bạn buồn ngủ sau khi sử dụng thuốc ho, bạn nên tránh lái xe hoặc điều khiển các máy móc. Bản hướng dẫn sử dụng thuốc sẽ xác định rõ thuốc có gây buồn ngủ hay không.
Pholcodine có thể gây ra táo bón.
Lưu ý là danh sách nêu trên không phải là tất cả các tác dụng phụ của thuốc ho. Hãy đọc hướng dẫn sử dụng đi kèm theo nhãn thuốc của bạn để biết tất cả các tác dụng phụ và các khuyến cáo.
Điều trị thường kéo dài bao lâu?
Như đối với tất cả các thuốc, thuốc ho nên chỉ được sử dụng trong thời gian càng ngắn càng tốt. Đa số người dùng chỉ cần thuốc ho trong một vài ngày. Nói chung, hầu hết các trường hợp ho không kéo dài quá 2 đến 3 tuần. Nếu bạn bị ho lâu hơn, nên đi đến bác sĩ.
Ai không thể sử dụng thuốc ho?
Hầu hết mọi người đều có thể sử dụng thuốc ho. Ngoại lệ là trẻ em dưới 6 tuổi. Chỉ nên cho những trẻ em này các thuốc ho không có hoạt chất, như là glycerin, mật ong và chanh. Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ một thuốc nào khác, hoặc bạn không rõ rằng bạn có nên sử dụng thuốc ho hay không, hãy hỏi một dược sĩ.
Nguồn: www.patient.co.uk
