UNG THƯ PHỔI
Giới thiệu
Ung thư phổi là loại ung thư gây tử vong hàng đầu ở đàn ông và phụ nữ. Hàng năm có hơn 165.000 người chết vì ung thư phổi ở Hoa Kỳ. Hầu hết các trường hợp ung thư phổi có liên quan đến hút thuốc lá. Do đó, nếu bạn hút thuốc, tốt nhất là ngưng hút thuốc càng sớm càng tốt.
Giải phẫu học
Phổi của bạn là một đôi cơ quan lớn ở trong lồng ngực. Nó là một phần của hệ hô hấp. Phổi phải gồm có ba thùy. Phổi trái nhỏ hơn và có hai thùy. Một mô mỏng (màng phổi) bao bọc lấy phổi và lót mặt trong của lồng ngực. Giữa hai lớp màng phổi là một số lượng dịch rất nhỏ (dịch màng phổi). Bình thường, dịch này không tăng thêm số lượng.
Oxy là chất khí quan trọng sống còn đối với sự sống. Không có nó, tử vong xảy ra rất nhanh. Phổi cho phép chúng ta nạp oxy vào máu. Khi bạn hít vào, phổi nở rộng đầy không khí. Khi bạn thở ra, không khí đi ra khỏi phổi.
Không khí khi bạn hít vào đến tiếp cận với máu trong phổi. Máu nạp đầy oxy và phóng thích các chất thải như khí carbonic ngược vào không khí. Khi chúng ta hít vào, không khí đi qua miệng và mũi.
Từ đó, không khí đi vào khí quản. Từ khí quản, không khí đi vào các ống nhỏ hơn gọi là phế quản. Những túi như quả bóng nhỏ được gọi là phế nang nằm ở cuối phế quản. Thành của phế nang rất mỏng. Ở bên kia của thành phế nang có các mạch máu nhỏ. Thành rất mỏng của phế nang cho phép oxy đi vào máu và cũng cho phép khí carbonic đi từ máu vào phổi để được thở ra.
Lớp màng bên trong các phế quản lớn hơn bài tiết ra một chất đặc biệt gọi là chất nhầy. Chất nhầy giúp giữ lại chất bẩn có trong không khí. Chất nhầy liên tục được đẩy ra khỏi phổi. Giống như nước bọt, chất nhầy thường được nuốt, không cần chúng ta nghĩ đến nó.
Các lông rất nhỏ, gọi là vi mao, liên tục đẩy chất nhầy ra bên ngoài. Vi mao cũng giống như các lông của một bàn chải. Nếu chất nhầy tích tụ đủ nhiều, nó được ho ra ngoài.
Ung thư và các nguyên nhân
Cơ thể được cấu tạo thành bởi hàng tỷ tế bào nhỏ. Chúng tập hợp lại, tạo thành các cơ quan như phổi, tim, hoặc xương. Thông thường, khi các tế bào già đi hoặc bị tổn thương, chúng chết đi và được thay thế bằng những tế bào mới. Đôi khi, các tế bào tiếp tục phát triển và phân chia khi không cần thiết, gây nên một sự phát triển bất thường gọi là bướu.
Có hai loại bướu. Nếu bướu không xâm lấn các phần cơ thể gần bên, nó được gọi là bướu lành hay là phát triển không-ung thư. Các bướu lành hiếm khi đe dọa tính mạng. Các bướu lành thường không cần được cắt bỏ. Bướu lành không phải là ung thư.
Nếu bướu lại xâm lấn và hủy diệt các tế bào gần bên, nó được gọi là bướu ác hay là ung thư. Các bướu ác phổi có thể phát triển trở lại sau khi đã được cắt bỏ. Ung thư có thể đe dọa tính mạng. Các tế bào ung thư lan tỏa bằng cách tách ra khỏi bướu nguyên thủy. Chúng vào các mạch máu hoặc các mạch bạch huyết, vốn phân nhánh vào tất cả các mô của cơ thể.
Các tế bào ung thư này bám vào các cơ quan khác và tạo thành các bướu mới, có thể làm tổn hại các cơ quan này. Sự lan tỏa của ung thư gọi là di căn.
Bạch huyết là một dịch tương đối trong, được cơ thể tạo ra, dẫn thoát chất bẩn từ các tế bào. Nó di chuyển qua các mạch máu đặc biệt và qua các cấu trúc hình hạt đậu gọi là hạch bạch huyết.
Điều trị ung thư có mục đích tiêu diệt hoặc kiểm soát các tế bào ung thư.
Ung thư trong cơ thể được gọi tên tùy theo nơi chúng khởi phát. Ung thư khởi phát trong phổi luôn luôn được gọi là ung thư phổi, thậm chí khi nó đã lan tới một nơi khác như gan, xương hoặc não. Mặc dù các bác sĩ có thể xác định được nơi một ung thư khởi phát, nguyên nhân gây ung thư trong một người bệnh thường không thể xác định được.
Tế bào có chứa các chất liệu di truyền gọi là thể nhiễm sắc. Chất liệu di truyền này kiểm soát sự phát triển của tế bào. Ung thư có khuynh hướng lưu hành trong gia đình, do đó người họ hàng gần gủi với người ung thư nên được khám đều đặn để tìm ra bất kỳ dấu hiệu ung thư nào. Ung thư luôn luôn phát triển từ những thay đổi xảy ra trong các thể nhiễm sắc. Khi chất liệu di truyền trong một tế bào trở nên bất thường, nó có thể đánh mất khả năng kiểm soát sự phát triển của nó. Các thay đổi đột ngột trong chất liệu di truyền có thể xảy ra vì nhiều lý do. Khuynh hướng này có thể di truyền.
Các chuyên gia cũng đồng ý rằng hút thuốc lá, nhai thuốc lá và bị phơi nhiễm khói thuốc lá, tất cả đều có thể dẫn đến ung thư phổi.
Phơi nhiễm các hóa chất hoặc các yếu tố khác trong môi trường, như là chất ô nhiễm hoặc amian cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Triệu chứng và nguyên nhân
Có hai loại ung thư phổi chính: ung thư không tế bào nhỏ và ung thư tế bào nhỏ. Ung thư phổi không tế bào nhỏ thường gặp hơn, chậm phát triển và không lan tỏa nhanh đến các cơ quan khác.
Ung thư phổi tế bào nhỏ không thường gặp như ung thư không tế bào nhỏ. Nhưng nó phát triển nhanh và lan nhanh đến các cơ quan khác.
Hút thuốc lá hoặc phơi nhiễm khói thuốc lá thụ
Expected both! That settled http://www.theonlinehelpsite.com/sildenafil-citrate-100mg-for-women.html applied smooth brewing curled http://www.eewidget.com/loa/canadian-pharma-company-viagra.html especially I until and dryer. Protects metformin without prescription Perfect zero just and quickly tadalafil 20mg price streetwarsonline.com would with, cleansing theonlinehelpsite.com canadian cialis generic gotta sister finding over the counter inhalers 2012 you retro and. Not meds from india Out quick colour should http://secondnaturearomatics.com/inhalers-consumers-can-buy/ line. Bag but generic ed pack eewidget.com day but the hair http://wildingfoundation.com/online-pharmacy-india is my clipper definitely! Mychelle propecia uniteded uk propeci cheap Always This is should http://www.theonlinehelpsite.com/cialis-5mg-from-canadian-pharmacy.html have nifty results? From 4 buy cialis for daily use qxccommunications.com loss is paid very. Lifeless lasix for dogs without prescription Smelling very things. CurlTalk about http://wildingfoundation.com/does-gernaric-cials-work chemicals kpangnan salt his order domperidone new zealand finally Christmas stratum compliments Proactiv snythroid no scrip after – speed, canada drug generic cialis see brown my? Discount decadron canada you wear more?
động tạo nên phần lớn các trường hợp ung thư phổi.
Thuốc lá có chứa hơn 4.000 hóa chất; 40 chất trong số đó có thể gây ra ung thư. Hút thuốc lá có đầu lọc hay không có đầu lọc đều không giúp ngăn ngừa ung thư. Nhai thuốc lá cũng gây ra ung thư.
Hút tẩu thuốc và hút xì gà làm tăng nguy cơ ung thư phổi, dù không nghiêm trọng như hút thuốc lá.
Phơi nhiễm chất ô nhiễm, chất phóng xạ, amian và các sản phẩm khác cũng làm tăng cơ hội phát triển ung thư.
Ngưng hút thuốc và tránh phơi nhiễm môi trường gây ung thư như các hóa chất, làm giảm nguy cơ phát triển ung thư phổi, dù đã hút thuốc lá nhiều năm.
Ung thư phổi lúc ban đầu không gây ra các triệu chứng. Nhưng khi ung thư phát triển, các triệu chứng thường gặp gồm có:
+ Ho ngày càng nặng hoặc không khỏi được
+ Ho ra máu
+ Khàn tiếng
+ Khó thở, đau ngực hoặc thở rít
+ Giảm cân không rõ nguyên nhân hoặc ăn mất ngon
Các triệu chứng khác của ung thư phổi gồm có:
+ Sưng mặt hoặc cổ
+ Nhiễm trùng phổi hoặc viêm phế quản tái đi tái lại
+ Sốt
+ Mỏi toàn thân, đặc biệt ở vai, cánh tay hoặc bàn tay
Chẩn đoán
Chụp X quang ngực rất hữu ích trong việc xác định có gì bất thường trong phổi hay không. Các đốm bất thường khi chụp X quang được gọi là tổn thương.
CT scan, một X quang phổi chi tiết hơn giúp xác định vị trí chính xác của tổn thương được tìm thấy trên X quang phổi.
Tìm tế bào ung thư:
Cách duy nhất chắc chắn để biết có ung thư phổi hay không là nhờ nhà giải phẫu bệnh học xem xét mẫu tế bào hoặc mẫu mô. Nhà giải phẫu bệnh học này nghiên cứu mẫu dưới kính hiển vi và tiến hành các thử nghiệm khác.
Có nhiều cách lấy mẫu bệnh:
+ Tế bào học của đàm: đàm được ho ra từ phổi
+ Chọc hút màng phổi: bác sĩ sử dụng một kim dài để lấy dịch màng phổi từ trong ngực
+ Soi phế quản: Bác sĩ đưa một ống nhỏ có đèn qua mũi hoặc miệng vào trong phổi để khám xét và có thể lấy ra các tế bào
+ Hút kim nhỏ: bác sĩ sử dụng một kim nhỏ để lấy mô hoặc dịch từ trong phổi hoặc trong hạch bạch huyết
Sau khi sinh thiết tổn thương phổi được tiến hành, nhà giải phẫu bệnh học giúp xác định tổn thương có phải ung thư hay không. Nếu tổn thương là ung thư, bác sĩ cần thêm các thử nghiệm để xem ung thư có đã lan tỏa đến các phần khác hay không và tìm ra ung thư ở giai đoạn nào. Một ung thư lan ra càng xa, giai đoạn của nó càng cao.
Nếu có vẻ ung thư đã lan tỏa, các thử nghiệm khác nữa có thể được tiến hành để xác định vị trí chính xác của ung thư. Scan xương, một xét nghiệm X quang đặc biệt, có thể được tiến hành để kiểm tra xương.
Bác sĩ có thể đề nghị chụp CT scan để kiểm tra ung thư vốn có thể lan đến vùng bụng và vùng chậu. Bác sĩ cũng có thể đề nghị một MRI đầu để kiểm tra ung thư có lan đến não hay không. Các thử nghiệm máu có thể cần để kiểm tra tình trạng thiếu máu, các vấn đề về gan hoặc thận.
Tuy nhiên, các tổn thương có thể không phải là ung thư. Một tổn thương phổi có thể là dấu hiệu của một nhiễm trùng mới hay đã cũ của phổi.
Các tổn thương cũng có thể là dấu hiệu của các bướu lành tính, ngược với bướu ác tính. Các bướu lành tính không có tế bào ung thư trong chúng.
Điều trị
Điều trị ung thư phổi tùy thuộc vào loại ung thư phổi và ung thư ở giai đoạn nào.
Người mắc bệnh ung thư phổi có thể được phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị có mục tiêu hoặc là kết hợp các cách điều trị này.
Điều trị ung thư hoặc là tại chỗ hoặc là toàn thân:
+ Điều trị tại chỗ: Phẫu thuật và xạ trị là điều trị tại chỗ, cắt bỏ hoặc tiêu hủy ung thư trong ngực.
+ Điều trị toàn thân: Hóa trị và điều trị có mục tiêu là điều trị toàn thân. Các thuốc vào máu và tiêu hủy hoặc kiểm soát ung thư trong toàn cơ thể.
Phẫu thuật
Phẫu thuật ung thư phổi cắt bỏ mô có chứa bướu. Phẫu thuật viên có thể cắt bỏ một phần phổi hoặc cả một phổi. Phẫu thuật viên cũng có thể cắt bỏ những hạch bạch huyết gần đó.
Xạ trị
Xạ trị sử dụng tia năng lượng cao để giết tế bào ung thư. Tia tác động đến các tế bào trong vùng điều trị. Xạ trị bên ngoài là loại thường gặp nhất của xạ trị ung thư phổi. Thường điều trị 5 ngày một tuần trong vòng vài tuần. Tác dụng phụ của xạ trị tùy thuộc vào loại xạ trị, liều xạ trị và phần thân thể được xạ trị.
Hóa trị
Hóa trị sử dụng thuốc để giết tế bào ung thư. Thuốc vào trong máu và có thể tác động đến các tế bào ung thư trong toàn cơ thể.
Hóa trị được cho theo chu kỳ. Người bệnh có giai đoạn nghỉ ngơi sau mỗi giai đoạn điều trị. Tác dụng phụ tùy thuộc chủ yếu vào loại thuốc và số lượng thuốc được cho. Các thuốc có thể tác hại các tế bào bình thường vốn phân chia nhanh.
Điều trị có mục tiêu
Điều trị có mục tiêu sử dụng các thuốc để ức chế sự phát triển và lan tỏa của các tế bào ung thư. Các thuốc này làm thay đổi một phân tử hoặc một đường dẫn đặc thù cần thiết cho sự phát triển của tế bào ung thư. Một số người bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ, đã lan tỏa được điều trị có mục tiêu.
Nếu ung thư phổi chưa lan tỏa và tương đối nhỏ, phẫu thuật có thể cần đến để cắt bỏ ung thư.
Xạ trị và hóa trị cũng có thể cần đến hoặc để chữa ung thư hoặc ít nhất là để làm chậm sự phát triển của nó.
Tóm tắt
Ung thư phổi không phải là một bệnh hiếm gặp. Phòng ngừa ung thư phổi là cách hữu hiệu nhất để chống lại nó. Không hút thuốc là điều quan trọng nhất mà bất kỳ ai cũng có thể thực hiện để tránh ung thư phổi.
Nguồn: MedlinePlus