Tăng huyết áp phổi là gì?
Tăng huyết áp phổi là huyết áp trong các mạch máu mang máu đến phổi tăng cao. Đây là một vấn đề nghiêm trọng.
Động mạch phổi là các mạch máu mang máu từ tim đến hai phổi. Nếu các động mạch này hẹp hoặc bị tắc nghẽn hoặc bị tổn thương, chúng không thể vận chuyển đủ máu. Tim gánh nặng vì phải làm việc nhiều hơn để đẩy máu đến hai phổi. Áp suất tăng lên trong các động mạch đã bị hẹp. Hậu quả là tăng huyết áp trong tim phải và trong các mạch máu vận chuyển máu đến hai phổi.
Triệu chứng của tăng huyết áp phổi là gì?
Lúc ban đầu tăng huyết áp phổi không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Khi bệnh nặng hơn, các triệu chứng có thể gồm có:
+ Khó thở lúc hoạt động hoặc khó thở lúc không hoạt động
+ Ho
+ Mệt mõi
+ Chóng mặt
+ Đau ngực hoặc nặng ngực
+ Nhịp tim nhanh
+ Sưng cổ chân, sưng chân và bụng
Các triệu chứng của tăng huyết áp phổi thường giới hạn khả năng thể dục thể thao và các hoạt động khác.
Cái gì gây ra tăng huyết áp phổi?
Nhiều thứ có thể gây ra tăng huyết áp phổi. Tuy nhiên, đôi lúc nguyên nhân không biết được. Khi nguyên nhân tăng huyết áp phổi không biết được, nó được gọi là tăng huyết áp phổi nguyên phát.
Khi tăng huyết áp phổi sinh ra do một tình trạng y khoa khác, nó được gọi là tăng huyết áp phổi thứ phát. Các bệnh hô hấp như khí phế thủng và viêm phế quản mạn tính, cũng như ngưng thở lúc ngủ là nguyên nhân thường gặp của tăng huyết áp phổi thứ phát. Các nguyên nhân khác gồm có:
+ Suy tim ứ máu
+ Khuyết tật tim bẩm sinh
+ Ngạnh tắc phổi mạn tính (các cục máu bên trong động mạch phổi)
+ Suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS)
+ Xơ gan
+ Xơ hóa phổi (một tình trạng gây ra xẹo trong phổi)
+ Một số loại thuốc
Cách nào bác sĩ biết rằng tôi bị tăng huyết áp phổi?
Các dấu hiệu tăng huyết áp phổi có thể giống như các dấu hiệu của nhiều bệnh khác. Do đó khó chẩn đoán. Bác sĩ có thể cho một số thử nghiệm để ước đoán huyết áp trong các động mạch phổi của bạn và tìm hiểu tim và hai phổi của bạn hoạt động tốt đến đâu. Các thử nghiệm bao gồm X quang ngực, thăm dò chức năng hô hấp và siêu âm tim. Bác sĩ cũng có thể cần thêm các thử nghiệm khác để tìm ra một nguyên nhân khác gây tăng huyết áp phổi.
Tăng huyết áp phổi được điều trị như thế nào?
Nếu biết được nguyên nhân của tăng huyết áp phổi, điều trị nguyên nhân có thể cải thiện tình trạng của bạn. Thay đổi phong cách sống cũng có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Nếu bạn hút thuốc lá, hãy bỏ thuốc. Hãy duy trì một cân nặng lành mạnh, ăn theo một thực đơn bổ dưỡng và giảm số lượng căng thẳng trong cuộc sống của bạn. Nếu bạn ngáy to hoặc có các dấu hiệu ngưng thở lúc ngủ khác, hãy yêu cầu bác sĩ cho bạn thăm dò chức năng hô hấp lúc ngủ để chẩn đoán. Hãy hỏi bác sĩ cách giữ được cuộc sống càng tích cực càng tốt.
Thở oxy có thể giúp giảm khó thở. Các loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị tăng huyết áp phổi gồm có:
+ Kháng thụ thể endothelin
+ Ức chế men phosphodiesterase-5
+ Prostacyclins
+ Kháng đông
+ Chẹn kênh calcium
+ Lợi tiểu
+ Digoxin
Bác sĩ sẽ quyết định loại thuốc nào là phù hợp với bạn.
Trong một số trường hợp, người bệnh tăng huyết áp phổi cần được điều trị phẫu thuật. Các điều trị phẫu thuật gồm có ghép phổi và thông vách liên nhĩ.
Nguồn: American Academy of Family Physician
http://familydoctor.org/familydoctor/en/diseases-conditions/pulmonary-hypertension.printerview.all.html
Trần Thanh Xuân dịch