BS Nguyễn Ngọc Phương Thư
Nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức là gì?
Nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức hay còn gọi CPET là một test gắng sức chuyên sâu, không xấm lấn giúp đánh giá khả năng gắng sức của bạn. Trong lúc gắng sức, dữ liệu về chức năng tim và phổi của bạn sẽ được thu thập để biết bạn có bị giảm khả năng gắng sức không, độ nặng của giảm khả năng gắng sức và nguyên nhân của giảm khả năng gắng sức.
2. Tại sao cần làm nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức?
Giảm khả năng gắng sức là một dấu hiệu sớm của bệnh lý hô hấp, tim mạch hoặc bệnh thần kinh cơ. Để xác định nguyên nhân của giảm khả năng gắng sức, bạn cần được thăm khám và đánh giá chức năng hô hấp, tim mạch bằng chụp phim X quang phổi, làm các test thăm dò chức năng hô hấp như đo hô hấp ký, khí máu động mạch, điện tim, siêu âm tim…. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các test đánh giá chức năng hô hấp tim mạch này không giải thích được nguyên nhân gây giảm khả năng gắng sức và khi đó, bạn cần phải làm xét nghiệm chuyên sâu hơn là nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức.
3. Ai nên thực hiện nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức?
Ngoài việc giúp đánh giá khả năng gắng sức, độ nặng và nguyên nhân của giảm khả năng gắng sức, nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức còn được chỉ định trong những trường hợp sau:
– Đánh giá nguy cơ của phẫu thuật
– Ở những người có bệnh tim hoặc phổi từ trước, CPET được thực hiện để:
+ Đánh giá độ nặng của bệnh tim hoặc phổi
+ Xác định nguyên nhân giảm khả năng gắng sức là do tim hay do phổi khi bệnh nhân có cùng lúc cả hai bệnh lý này
– Đánh giá hiệu quả của chương trình phục hồi chức năng hô hấp hoặc tim mạch
– Đánh giá đáp ứng với điều trị
– Xác định thời điểm ghép tim ở bệnh nhân suy tim
4. Ai không nên thực hiện nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức?
Bệnh nhân có những tình trạng sau không nên thực hiện nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức:
– Bệnh lý cơ xương không thể đi bộ trên thảm lăn hoặc đạp xe tại chỗ
– Bệnh nội khoa cấp tính hoặc bệnh mạn tính được kiểm soát kém
– Bệnh mãn tính
– Nhồi máu cơ tim < 30 ngày
– Giảm oxy máu nặng khi nghỉ
– Huyết áp quá cao
– Rối loạn nhịp tim không kiểm soát được
5. Cần chuẩn bị gì trước khi làm nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức?
– Mặc quần áo thoải mái
– Mang giày chạy bộ hoặc đạp xe
– Không tập thể dục vào ngày làm nghiệm pháp
– Ăn nhẹ
– Tránh uống caffein vào ngày làm nghiệm pháp
– Không hút thuốc vào ngày làm nghiệm pháp
– Mang theo các loại thuốc đang dùng
– Vẫn uống thuốc bình thường vào ngày làm nghiệm pháp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bạn sẽ được yêu cầu ngừng một vài loại thuốc trước khi làm test
6. Các rủi ro khi làm nghiệm pháp?
– Nghiệm pháp này tương đối an toàn. Tuy nhiên, một số vấn đề có thể xảy ra khi làm nghiệm pháp như: tức ngực, khó thở, đau chân, loạn nhịp tim.
7. Ở đâu có thực hiện nghiệm pháp hô hấp tim mạch gắng sức?
Bạn có thể thực hiện nghiệm pháp này Trung tâm chăm sóc sức khỏe cộng đồng – CHAC.